تا پیش از ساخت این منبع و شکل گیری شبکه آب لوله کشی قزوین، آب مورد نیاز مردم از طریق آب انبارهای عمومی و خانگی تأمین می شد و میراب های شهرداری، نقش بسزایی در رساندن آب قنوات به آب انبارهای خانگی از طریق نهرها و جوی های آب داشتند.
عملیات نقشه برداری از خیابان ها و کوچه های قزوین برای اجرای عملیات لوله کشی از ابتدای شهریور سال ۱۳۳۴ و در دوره شهرداری امیر هوشنگ محتشم آغاز شد، اما با تغییر شهردار این عملیات متوقف شد و در سال ۱۳۳۹ حسام الدین قهاری شهردار وقت قزوین، اجرای آن را به یک پیمانکار فرانسوی به نام «شنایدر» سپرد، اما افشای زد و بند شهردار با این پیمانکار، سبب برکناری قهاری و به تعویق افتادن لوله کشی آب آشامیدنی قزوین تا سال ۱۳۴۵ شد.
در دوره مسئولیت کوتاه داوود خان وکیل گیلانی به عنوان چهل و چهارمین شهردار قزوین، با نظارت مستقیم وزارت آبادانی و مسکن و انعقاد قراردادی بین شهرداری و شرکت پیمانکاری هدیش، عملیات لوله کشی آب آشامیدنی قزوین برای اجرا ظرف مدت ۱۸ ماه به این شرکت واگذار شد. بدین ترتیب خواسته دیرینه مردم قزوین جامه عمل به خود پوشید و با پایان اجرای شبکه لوله کشی آب، به تدریج قزوینی ها، به جای استفاده از آب قنات ها که براساس زمان بندی مشخصی در هر ماه از طریق جوی های سر باز به آب انبارهای خانگی منتقل می شد و شُرب و مصرف آن، با مشکلات بهداشتی بسیاری همراه بود، از آب لوله کشی بهداشتی بهره مند شدند.
همزمان با آغاز عملیات و پیش از آنکه آب به منازل مردم برسد، فشاری های آب به منظور تهیه آب شُرب مورد نیاز مردم در حاشیه شماری از خیابان های شهر قزوین نصب شد. فشاری آب که مردم به آن «فشاری» می گفتند ستونهای استوانه ای شکل کوتاهی از جنس فولاد و آهن بودند که هنوز دو تا از این «فشاری»ها در خیابان امام خمینی (ره) و سپه قزوین باقی مانده است.
سر این ستون ها دارای اهرمی لوزی شکل یا دکمه هایی فلزی بود که مردم می بایست جهت تهیه آب این دکمه یا اهرم را فشار می دادند تا پس از فشردن دکمه یا اهرم فلزی، آب از لوله کوچک نصب شده بر روی بدنه استوانه جاری شود.
گرچه این فشاری ها برای تأمین آب آشامیدنی مردم بود، اما اغلب در ساعات مختلف شبانه روز، زنان از فرصت استفاده می کردند و مشغول شست و شوی رخت و ظروف خود کنار این فشاری ها می شدند.
سرانجام پس از نزدیک به دو سال عملیات اجرایی لوله کشی آب آشامیدنی قزوین به اتمام رسید و با حفر چهار حلقه چاه آب، ایجاد شبکه آب به طول ۱۰۴ کیلومتر و واگذاری ۹۵۰ انشعاب اولیه، انتظار دیرینه مردم قزوین با اعتبار ۷۴ میلیون و ۳۵۸ هزار و ۴۴۰ ریال محقق شد و همزمان سازمان آب شهرداری قزوین برای اداره امور آب شهری تشکیل و امور محوله به این سازمان واگذار شد.
۵۴ سال پس از احداث منبع آب قزوین، این بنا که می توان آن را گویای بخشی از «تاریخ آب» قزوین دانست، بدون استفاده رها شده است. با توجه به اینکه حجم منبع آب قزوین در کشور بی نظیر است و حتی در زمانی از سقف آن برای فرود چتربازان استفاده می شد، این بنا مکانی منحصر به فرد و بالقوه برای شکل گیری موزه آب قزوین بشمار می رود.
با تبدیل این بنا به موزه آب و قرار دادن اسناد تاریخی مربوط به طومارهای تقسیم آب، سیستم آب رسانی باغستان قزوین، کتابچه میراب ها و اسناد چگونگی تقسیم آب، اسناد و مدارک خرید و فروش آب، ظروف نگهداری و حمل آب، دستگاه های اندازه گیری حجم آب، چگونگی ساخت، نگهداری و استفاده از آب انبارها و بسیاری از لوازم و اشیای ارزشمند دیگر، می توان جاذبه ای ماندگار در قزوین ایجاد کرد و آن را به فرصتی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی تبدیل ساخت.
بدون پاسخ به “منبع آب؛ ظرفیتی برای ایجاد موزه آب قزوین”